پشت صحنه ساخت دوتا 2 | ماجرای خلق گیمی سخت‌تر از شطرنج!

اگر طرفدار سرسخت بازی محبوب Dota 2 هستید، احتمالا دوست دارید داستان ساخت آن را نیز بدانید. این اثر یکی از پرطرفدارترین آثار سبک MOBA است و مخاطب‌های زیادی در سراسر دنیا دارد. ما در این مقاله قصد داریم درباره پشت صحنه ساخت دوتا 2 اطلاعات زیادی را با شما به اشتراک بگذاریم. پس در ادامه این مقاله با لیویتو همراه باشید.

بازی Dota 2 اثری محصول سال 2013 است. این بازی توسط ولو (Valve) ساخته و منتشر شد و مطابق گزارش‌ها حالا که حدودا 9 سال از زمان عرضه آن می‌گذرد، هنوز هم 540 هزار تا 840 هزار گیمر آن را روزانه تجربه می‌کنند. دوتا 2 در واقع دنباله‌ای برای بازی Defense of the Ancients یا همان DotA است که در سال 2003 عرضه شده بود. ماجرای این بازی از این قرار است که گیمرها به دو تیم 5 نفره تقسیم می‌شوند. هر تیم در قسمتی از نقشه قرار می‌گیرد و باید از پایگاه خود دفاع کند. هر یک از افراد باید به صورت جداگانه کاراکتر خاص یا به اصطلاح هیرو (Hero) خود را کنترل کنند. این هیروها هم از نظر استایل متفاوت هستند و هم قابلیت‌های متفاوتی دارند. در طول بازی گیمرها باید برای به دست آوردن XP و آیتم‌های مختلف برای کاراکترهای‌شان تلاش کنند تا در نبرد با تیم مقابل پیروز شوند. به طور کلی باید بدانید که اولین تیمی که بتواند Ancient حریف را نابود کند، برنده بازی خواهد بود.

روند تولید آن در سال 2009 با شروع کار IceFrog در ولو آغاز شد. او طراح ارشد بازی Defense of the Ancients بود و قصد داشت یک ریمیک مدرن‌تر از نسخه اصلی را با موتور بازی‌سازی Source خلق کند. این اثر کاملا رایگان است و گیمرها نیازی نیست هیروها یا دیگر المان‌های گیم‌پلی را خریداری کرده یا آنلاک کنند. این بازی در سال 2015 روی Source 2 پورت شد و به اولین اثری بدل شد که از این موتور بازی‌سازی استفاده می‌کند.

بد نیست اشاره کنیم که بازی Dota 2 یکی از مهم‌ترین آثار در بین بازی‌های ورزش‌های الکترونیکی (eSports) نیز به حساب می‌آید. در واقع مسابقات لیگ‌های مختلفی وجود دارند که تیم‌های حرفه‌ای از سراسر دنیا در آن‌ها شرکت می‌کنند و تمام تلاش‌شان را برای کسب بهترین نتایج به کار می‌گیرند. قابل ذکر است که خود ولو رویدادی را مدیریت می‌کند که با نام Dota Pro Circuit شناخته می‌شود. تیم‌های حاضر در این رویداد با هم در مسابقات مختلف رقابت می‌کنند تا با کسب امتیازهای لازم، جواز لازم برای دعوت مستقیم به مسابقات The International را به دست آورند. مسابقات دوتا 2 به صورت سالیانه برگزار می‌شود و به خاطر سیستم مالی بر پایه همکاری جمعی خود، جوایز ارزشمندی را ارائه می‌دهد. به همین دلیل هم این بازی به سودآور‌ترین اثر در رقابت‌های eSports تبدیل شده است.

شاید در ابتدای امر برای تازه‌واردان بازی کمی پیچیده به نظر برسد و یادگیری آن چالش‌برانگیز باشد. اما بازی Dota 2 به لطف گیم‌پلی جذابی که دارد، از همان ابتدای کار نظرتان را جلب خواهد کرد. این اثر به خاطر کیفیت ساخت بالایی که دارد و وفادار ماندن به نسخه پیشین، مورد تمجید منتقدان قرار گرفت و بسیاری از افراد آن را یکی از بهترین بازی‌های تاریخ صنعت گیم قلمداد می‌کنند. این اثر یکی از بازی‌هایی است که گیمرهای فراوانی آن را روی استیم (Steam) تجربه کرده‌اند و حتی توانسته به رکورد یک میلیون کاربر همزمان نیز برسد. محبوبیت این اثر کاری کرد که سایر مدیاها نیز به سراغ‌اش بیایند و پای آن به دنیای کمیک بوک‌ها و سریال‌های انیمه‌ای باز شد. جالب است بدانید که سازندگان به طرفداران اجازه داده‌اند که هر کس بتواند حالت بازی، نقشه یا آیتم‌هایی که دوست دارد را طراحی کند که این موارد روی Steam Workshop آپلود می‌شوند.

پشت صحنه ساخت دوتا 2

حال که به طور کلی با بازی Dota 2 بیشتر آشنا شدید و اطلاعات خوبی به دست آوردید، باید به سراغ اصل ماجرا برویم و ببینیم در پشت صحنه ساخت این اثر چه خبر بوده است. البته مشخصا برای این کار باید اشاره‌ای به نسخه اول نیز داشته باشیم، چون حرف زدن از دوتا 2 بدون اشاره به Defense of the Ancients امکان‌پذیر نیست.

پای فرنچایز Dota اولین بار در سال 2003 به صنعت بازی‌های ویدیویی باز شد. در واقع اولین نسخه که Defense of the Ancients نام داشت، به عنوان یک ماد برای بازی Warcraft III: Reign of Chaos که از جمله آثار پرطرفدار بلیزارد (Blizzard Entertainment) بود، در دسترس قرار گرفت. این ماد در واقع توسط فردی با نام مستعار Eul ساخته شده بود. پس از این ماجرا در همان سال بود که یک بسته الحاقی به نام The Frozen Throne برای بازی وارکرفت 3 عرضه شد. با انتشار این بسته الحاقی، مجموعه‌ای از مادها در دسترس قرار گرفتند و تلاش شد که محبوبیت زیادی کسب کنند. در این بین DotA: Allstars که توسط استیو فیک (Steve Feak) ساخته شده بود، توانست از بقیه طرفدار بیشتری به دست آورد. در ادامه فیک و دوست‌اش، استیو مسکون (Steve Mescon)، سایت رسمی Defense of the Ancients را ساختند و شرکت DotA-Allstars, LLC را تاسیس کردند. زمانی که در سال 2005 فیک از کار کناره‌گیری کرد، سمت طراح ارشد به دوستی با نام مستعار IceFrog رسید.

در اواخر دهه 2000 میلادی بود که Defense of the Ancients به یکی از پرطرفدارترین مادهای دنیا تبدیل شد و در مسابقات ورزش‌های الکترونیکی نیز توجهات را به خود جلب کرده بود. IceFrog و مسکون در می 2009 با هم به مشکل خوردند و در نتیجه آن IceFrog تصمیم گرفت سایت جدیدی را با نام playdota.com راه بیاندازد. وقتی چند نفر از کارکنان با سابقه ولو شامل رابین واکر (Robin Walker)، طراح بازی Team Fortress 2 و اریک جانسون (Erik Johnson) از بخش اجرایی طرفدار ماد شدند و تصمیم گرفتند دنباله‌ای جدید برای آن خلق کنند، نظر این شرکت به سمت خرید مالکیت معنوی Dota جلب شد. به همین دلیل هم شرکت از طریق ایمیل با IceFrog ارتباط گرفت و آن‌ها درباره برنامه‌های بلند مدتی که برای پروژه داشتند، صحبت کردند. متعاقبا IceFrog استخدام شد تا روی دنباله دوتا مشغول به کار شود. در اکتبر 2009 بود که او اولین بار در بلاگ خود خبر مربوط به این اتفاق را با سایر کاربران به اشتراک گذاشت و درست یک سال بعد، بازی دوتا 2 رسما معرفی شد.

دعوا بر سر نام بازی

ولو تصمیم گرفت نام اصلی این ماد را به صورت Dota مخفف کند و این اسم را روی فرنچایز جدیدش بگذارد. جانسون در این باره گفت که که این واژه صرفا یک مخفف نیست و به یک مفهوم خاص اشاره دارد. مدت کوتاهی پس از معرفی شدن بازی Dota 2، ولو برای ثبت نام تجاری دوتا برای خود تلاش کرد. در گیمزکام (Gamescom) سال 2011، گیب نول (Gabe Newell)، رئیس شرکت، در خصوص این موضوع توضیح داد که آن‌ها برای ساخت دنباله مورد نظرشان به این علامت تجاری نیاز دارند. این امر در ادامه درگیری‌های حقوقی مختلفی را به وجود آورد و موجب اختلاف ولو و بلیزارد شد.

ماجرا از جایی آغاز شد که در آگوست 2010، فیک و مسکون نیز از طرف DotA-Allstars, LLC سعی کردند در مقابل این اقدام ولو، نام تجاری Dota را برای خود ثبت کنند (این شرکت در آن زمان زیرمجموعه Riot Games بود). راب پاردو (Rob Pardo)، معاون اجرایی بلیزارد نیز در آن زمان در اقدامی مشابه، ادعا کرد که نام دوتا به خاطر این که مربوط به یک ماد از بازی آن‌ها است، به این شرکت تعلق دارد. در ادامه بلیزارد DotA-Allstars, LLC را از Riot Games خرید و در نوامبر 2011 درخواستی مخالف با خواسته‌های ولو ثبت کرد. بلیزارد می‌گفت از آن جایی که آن‌ها حق مالکیت Warcraft III World Editor و DotA-Allstars, LLC را در اختیار دارند، در نتیجه باید نام فرنچایز در اختیار آن‌ها باشد. در اختلاف نظرها در می 2012 بالاخره حل شد. در نهایت ولو حق تجاری علامت تجاری Dota را حفظ کرد، در حالی که اجازه استفاده از این نام را (استفاده به صورت غیرتجاری) به سایر استودیوهای ترد پارتی (Third Party) داد.

در سال 2017 بار دیگر مالکیت فرنچایز ولو به چالش کشیده شد. یک شرکت چینی به نام uCool با استناد به پستی که در انجمن اینترنتی در سال 2004 منتشر شده بود، بار دیگر برای ولو مشکل‌ساز شد. این شرکت در سال 2014 یک بازی موبایل را منتشر کرد که در آن از کاراکترهای دنیای دوتا استفاده کرده بود. بد نیست اشاره کنیم که uCool پیش‌تر، در سال 2015 به دلایل مشابه با بلیزارد دعوای حقوقی داشت. آن‌ها همراه با شرکت چینی دیگری به نام Lilith Games مدعی شدند که پست منتشر شده در انجمن اینترنتی عدم اعتبار ادعای مربوط به تصاحب مالکیت معنوی این نام را ثابت می‌کند. در واقع آن‌ها می‌گفتند که Dota یک اثر منبع باز (Open Source) و اثری مشترک (Collective Work) است و شخص خاصی نمی‌تواند ادعای حق مالکیت (Copyright) آن را داشته باشد. اما در نهایت بدون رسیدگی کامل و دقیق به این پرونده، قاضی مربوطه ادعاهای uCool و Lilith Games را رد کرد.

شروع اعمال تغییرات

هدف اصلی تیم دوتا 2 این بود که استایل و سبک زیبایی‌شناسی Defense of the Ancients را با موتور بازی‌سازی Source پیاده‌سازی کنند. جناح‌های Radiant و Dire جایگزین Sentinel و Scourge شدند. Sentinel و Scourge در واقع مربوط به ماد می‌شدند و حالا در نسخه جدید خبری از آن‌ها نبود. بخش زیادی از نام شخصیت‌ها، قابلیت‌ها، آیتم‌ها و طراحی نقشه که مربوط به ماد بودند، حفظ شدند. اما بخشی از آن‌ها نیز به خاطر در اختیار بودن نام تجاری توسط بلیزارد، تغییر کنند. در اولین جلسه پرسش و پاسخ، IceFrog اشاره کرد که بازی بر پایه ماد طراحی می‌شود و تغییرات اساسی در هسته آن به وجود نخواهد آمد. ولو با افراد مهمی که در ساخت Defense of the Ancients نقش داشتند قرارداد بست. از جمله این افراد می‌توان به Eul و هنرمندشان یعنی کندریک لیم (Kendrick Lim) اشاره کرد. آن‌ها حالا باید برای ساخت دنباله آن ماد به ولو کمک می‌کردند. در این بین منابعی خارج از کارکنان ولو نیز در ساخت بازی به خالقان اثر کمک می‌کردند. در واقع این رویکرد به دنبال همان نگرشی بود که در ابتدا برای ساخت Defense of the Ancients در نظر گرفته شده بود و کاربران می‌توانستند در توسعه اثر دخالت داشته باشند. به طور کلی ولو تصمیم گرفت سنت شکل گرفته را زیر پا نگذارد.

یکی از موسیقی‌سازهای بازی Warcraft III: Reign of Chaos به نام جیسون هیز (Jason Hayes) استخدام شد تا با تیم لارکین (Tim Larkin) برای نوشتن یک موسیقی اورجینال برای بازی Dota 2 همکاری کند. در نهایت این موسیقی توسط تیموتی ویلیامز (Timothy Williams) که در پروژه‌هایی نظیر بازی God of War: Ascension و فیلم‌های Get Out Guardians of the Galaxy ،Deadpool 2 ،Guardians of the Galaxy Vol. 2 ،Conan the Barbarian ،300 و مینی‌سریال Watchmen نقش داشته، اجرا شد.

ولو در تیم خود مارک لیدلاو (Marc Laidlaw)، نویسنده سری بازی‌های Half-Life، تد کوسماتکا (Ted Kosmatka) که نویسنده آثار علمی تخیلی است و کریس کتز (Kris Katz)، کارمند پشتیبانی از استیم، را داشت. آن‌ها به کمک هم دیالوگ‌های جدیدی نوشتند و پیش‌زمینه تازه‌ای برای کاراکترها به وجود آوردند. از جمله مطرح‌ترین صداپیشه‌هایی که در ساخت این اثر نقش داشته‌اند می‌توان به نولان نورث (Nolan North)، دیو فنوی (Dave Fennoy)، جان سنت جان (Jon St. John)، الن مک‌لین (Ellen McLain)، فرد تاتاسیور (Fred Tatasciore)، میرلی داندریج (Merle Dandridge)، جن تیلور (Jen Taylor) و جان پاتریک لوری (John Patrick Lowrie) اشاره کرد.  

در طول روند ساخت موتور بازی‌سازی Source هم با ویژگی‌های جدید آپدیت شد تا کارایی بهتری برای دوتا 2 داشته باشد. برای مثال دو مورد از تغییرات چشم‌گیر آن، امکان مدل‌سازی لباس‌هایی با کیفیت بسیار بالا بود و همچنین نورپردازی نیز پیشرفت قابل‌توجهی داشت. بازی Dota 2 از ویژگی یکپارچه‌سازی استیم بهره می‌برد و این قابلیت به گیمرها امکان استفاده از مولفه‌های مربوط به بخش ارتباط با کاربران و فضای ذخیره‌سازی ابری را فراهم می‌کند. در نوامبر 2013 ولو سیستمی را معرفی کرد که به گیمرها باتجربه‌تر اجازه می‌داد با استفاده از ابزار درون اثر، به تازه‌واردان نحوه پیش‌برد بازی را آموزش دهند. درست مشابه آثار چند نفره دیگر شرکت ولو، در این بازی نیز کاربران می‌توانند به صورت زنده مسابقات سایر افراد را تماشا کنند. علاوه بر این، شما می‌توانید این اثر را به صورت اتصال LAN نیز با دیگران تجربه کنید و به صورت محلی در به رقابت با سایر افراد بپردازید. البته برای برخی از رویدادها کاربران باید از Dota Store بلیط تهیه کنند و فقط در این صورت به مسابقات دسترسی خواهند داشت.

برنامه‌های کسب درآمد

نول با برنامه قبلی برای توسعه دوتا 2 و افزایش مخاطبان، در آپریل 2012 اعلام کرد که این اثر کاملا رایگان خواهد بود. در نتیجه شرکت صرفا از طریق فروشگاه درون بازی و فروش آیتم‌های مجازی درآمد داشت. در واقع این درآمد با فروش سلاح‌ها، زره‌ها و مواردی از این قبیل کسب می‌شد. همچنین اعلام شد که لیست کامل هیروهای بازی از همان لحظه اول در دسترس گیمرها قرار می‌گیرند. تا پیش از عرضه رسمی بازی Dota 2 در سال 2013، گیمرها می‌توانستند دست به خرید یک باندل دسترسی اولیه بزنند که شامل نسخه دیجیتالی اثر و آیتم‌های مختلف می‌شد. از جمله این موارد می‌توان به Dota 2 Workshop Tools که محتوای قابل دانلود بازی است اشاره کرد که دریافت آن اختیاری بود. این ابزار که در واقع شامل موارد مختلفی از Source 2 می‌شود، به افراد اجازه می‌داد که آیتم‌های جدید برای هیروهای‌شان بسازند و همچنین دست به ساخت حالت‌های دلخواه، نقشه‌ها و اسکریپت‌های بات بزنند. مواردی که توسط ولو تایید می‌شدند نیز از طریق Steam Workshop در فروشگاه داخلی بازی در دسترس قرار می‌گرفتند.

این مدل بر اساس تجربه ولو از بازی Team Fortress 2 به دست آمده بود؛ در آن بازی به لطف این ویژگی تا ژوئن 2011 بالغ بر 3.5 میلیون دلار درآمد کسب شده بود. نول اعلام کرد که در سال 2013، مشارکت‌کنندگان در برنامه Steam Workshop توانسته‌اند به صورت متوسط از Dota 2 و Team Fortress 2 تقریبا 15 هزار دلار به دست آورند. بر اساس گزارش‌های SuperData، گروه تحقیق بازار بازی‌های دیجیتالی، تا سال 2015 فروش آیتم‌های مجازی دوتا 2 سودی 238 میلیون دلاری را برای ولو به همراه آورد. ولو در سال 2016 نیز Custom Game Pass را برای سازندگان حالت‌های مختلف بازی معرفی کرد. این ویژگی به آن‌ها اجازه می‌داد از طریق ریز پرداخت‌های حاصل از اضافه کردن محتوا و آیتم‌های انحصاری و ایجاد دیگر تغییرها، کسب درآمد کنند.

سیستم Matchmaking

بازی دوتا 2 از یک سیستم Matchmaking امتیاز محور نیز بهره می‌برد. در واقع این سیستم بر پایه امتیازهایی که با علامت اختصاری MMR نشان داده می‌شوند، کار می‌کند و گیمرها را در رده‌بندی‌های مختلفی قرار می‌دهد. این معیار بر اساس برد و باخت‌های هر کاربر دست‌خوش تغییر می‌شود و در حقیقت همین پیروزی‌ها و شکست‌ها هستند که امتیاز را بالا برده و پایین می‌آورند. سرورهای بازی که Game Coordinator نامیده می‌شوند، بر اساس MMR تیم‌ها را بالانس می‌کردند. به نحوی که هر تیم تقریبا 50 درصد شانس پیروزی داشت. در واقع این امتیازها به این دلیل داده می‌شد که تازه‌واردها مکررا با گیمرهای با تجربه مسابقه ندهند و بتوانند افراد هم‌سطح خودشان را در مقابل داشته باشند.

بازی دوتا 2 ریبورن

در ژوئن 2015 ولو اعلام کرد بازی Dota 2 به صورت کامل قرار است روی موتور بازی‌سازی جدیدش که Source 2 نام دارد، پورت شود و سپس نسخه به روز شده تحت نام Dota 2 Reborn در دسترس قرار می‌گیرد. نسخه جدید ابتدا در حالت بتا در همان ماه منتشر شد. اما در ماه سپتامبر همان سال بود که نهایتا نسخه رسمی این اثر در دسترس قرار گرفت و به اولین بازی ولو تبدیل شد که از موتور بازی‌سازی Source 2 استفاده می‌کند. در نسخه Reborn از طراحی جدیدی برای چارچوب رابط کاربری استفاده شده بود و قابلیت شخصی‌سازی حالت‌های ساخته شده توسط طرفداران نیز به بازی اضافه شد.

مشکلات فنی عمده بازی شدیدا روی تجربه گیمرها تاثیر گذاشت و افراد از تمام نقاط جهان از نسخه به روز شده ابراز نارضایتی کردند. اوضاع در حدی بد شد که تعداد کاربران دوتا 2 در یک ماه 16 درصد کاهش پیدا کرد. این افت شدید در ابتدا نگرانی‌های زیادی را برای سازندگان به دنبال داشت، اما پس از عرضه به‌روز رسانی‌های گوناگون و پچ‌های (Patch) مختلف اوضاع تغییر کرد. پس از تغییرات حاصل آپدیت‌ها، در ابتدای سال 2016 تعداد کاربران همزمان بازی به بیش از یک میلیون نفر رسید.

این بود هرآنچه باید درباره پشت صحنه ساخت دوتا 2 می‌دانستید. امیدواریم این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد. نظر شما درباره بازی Dota 2 چیست؟ دوست دارید در آینده چه تغییرات در بازی اعمال شود؟ نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.

برای خواندن مطالب پشت صحنه بیشتر با مجله لیویتو همراه باشید.

همچنین فراموش نکنید که برای استریم کردن یا تماشای استریم باکیفیت با اینترنت نیم‌بها می‌توانید از لیویتو استفاده کنید.